Czym jest beton i gdzie go stosujemy?
Beton, obok stali, to obecnie najczęściej stosowany materiał budowlany. Jest to kompozyt składający się z cementu, kruszyw, wody oraz domieszek chemicznych. Kluczowym składnikiem betonu, decydującym o procesie twardnienia i wzroście wytrzymałości, jest cement. Rozległy zakres cementów ogólnego użytku, określony przez normę PN-EN 197-1, umożliwia dobór właściwego spoiwa do produkcji betonu, z uwzględnieniem jego ostatecznego zastosowania (betony sprężone, betony masywne, elementy wibroprasowane).
Podział betonu:
Ze względu na skład:
- Beton standardowy: Zawiera cement, wodę i kruszywo.
- Beton zbrojony: Zawiera dodatkowo stalowe pręty lub siatkę, zwiększając wytrzymałość na naprężenia.
Ze względu na zastosowanie:
- Beton konstrukcyjny: Stosowany do budowy fundamentów, ścian, słupów i innych elementów nośnych.
- Beton dekoracyjny: Odpowiednio przygotowany, aby być estetycznym elementem architektonicznym
Ze względu na sposób wykonania:
- Beton gotowy: Dostarczany na plac budowy z betoniarni.
- Beton mieszany na miejscu: Składniki mieszane są bezpośrednio na budowie.
Podział ze względu na właściwości:
-
- Wytrzymałość: Beton klasyfikuje się zazwyczaj według wytrzymałości na ściskanie, na przykład beton klasy B25 oznacza, że wytrzymuje on ciśnienie 25 megapaskali (MPa).
- Gęstość: Beton może mieć różną gęstość w zależności od zastosowanego kruszywa i ilości wody.
- Przepuszczalność: Istnieją betony o różnej przepuszczalności, co jest istotne np. przy konstrukcjach, gdzie wymagane jest zapobieganie penetracji wody.
- Odporność na mróz: Beton może być mrozoodporny, co jest ważne w klimatach, gdzie występują duże amplitudy temperatur.
Klasy betonu:
Oznaczenia odnoszą się do klas betonu, które określają gęstość pozorną oraz wytrzymałość na ściskanie. W ramach tej klasyfikacji stosowane są powszechnie akceptowane normy europejskie. Klasy betonu są zazwyczaj oznaczane literą "C" lub "LC", w przypadku betonów lekkich. Wcześniej w Polsce stosowano literę "B", którą wciąż można spotkać u niektórych producentów, jednak stopniowo jest ona zastępowana. Dlatego też, szeroko stosowany beton B20 jest obecnie oznaczany jako C16/20. Cyfry po literze "C" określają właśnie wspomnianą wytrzymałość. W przypadku betonów ciężkich i zwykłych klasa może się wahać od C8/10 do C100/115, podczas gdy betony lekkie obejmują zakres od LC8/9 do LC 80/88. W przypadku budowy domów jednorodzinnych zazwyczaj stosuje się beton o parametrach C8/10, C12/15, C16/20, C20/25 i C25/30.
Podsumowanie:
Beton może być także ulepszany poprzez dodatki chemiczne, które wpływają na jego właściwości, na przykład poprzez zwiększenie plastyczności, przyspieszenie czasu wiązania lub zmniejszenie przewodności cieplnej. Wymagane jest prawidłowe proporcjonowanie składników betonu oraz odpowiednie mieszanie i utwardzanie, aby zapewnić jego właściwości. Warto zauważyć, że beton może być podatny na korozję stali zbrojeniowej, dlatego konieczne jest zabezpieczenie jej odpowiednimi technikami, takimi jak powłoki antykorozyjne czy stosowanie betonu o odpowiedniej jakości. Beton jest kluczowym materiałem w budownictwie, jego właściwości i zastosowania są szeroko badane i rozwijane w celu zapewnienia coraz lepszej jakości i trwałości konstrukcji.
